Zand en Regenbogen

Buiten de muren van ons resort is alles zand. De wegen zijn zand en de pleinen zijn zand en alle huizen lijken van zand. Na een drukke middag "afterschool project" te hebben gehad (spelen met kinderen op het schoolplein) zit het zand in je kleren, in je ogen en in je mond. Door deze vreemde wereld van zand word ik elke vroege ochtend in de muzungu bus richting één van de klinieken of home based care gebieden gereden. Die ritten geven je spontaan het gevoel de eerste de beste beroemdheid uit Hollywood te zijn door alle mensen die beginnen te zwaaien, schreeuwen en rennen zodra ze de bus voorbij zien tukken. Het werk in de klinieken is rustig, bevredigend. We nemen daar de taken van verpleegkundigen aan: lachende babytjes met grote, starende ogen in de weegschaal tillen, de bloeddruk en temperatuur meten van mensen die in staat zijn om naar de kliniek te komen of patiëntendossiers (schoolschriftjes die van ellende uit elkaar vallen) sorteren. Het werk in de wijken is van een andere orde. Daar hebben we een grotere impact, maar dat werk heeft tegelijkertijd een grotere impact op mij. Een aantal uur bezoeken we onder begeleiding van de plaatselijke caregiver personen die de zorg het hardst nodig hebben. Mijn allereerste ronde home based care deed ik samen met twee andere vrijwilligers, een student geneeskunde en een dokter. De dokter had dezelfde wijk een week eerder ook bezocht en vroeg aan de caregiver of we het meisje konden bezoeken dat ze vorige week naar het ziekenhuis had doorverwezen. Nee dat kon helaas niet. De begrafenis had bij zonsopgang plaatsgevonden. Dat slaat in. We moesten wel langs de familie want de moeder en twee andere dochters hadden problemen. Een aantal open wonden van een geëxplodeerd vuur die ernstig waren gaan ontsteken. In combinatie met de HIV waar de hele familie aan leed, kan dat dodelijk zijn. En de moeder zag er niet uit alsof ze nog meer kinderen kon verliezen. In één van de klinieken liep ik langs een poster met enkele cijfers over de bevolking van Livingstone. 48,3 Procent van de bevolking is jonger dan 15 jaar. Dat betekent dat de helft van de mensen hier nooit op zal groeien. Met die gedachte in het achterhoofd lopen we over de zandpaden langs de hutjes en huisjes. Ziekte lijkt hier overal te zijn. Ontstoken wonden, diarree en hoge bloeddruk (een combinatie van amper drinken en het zoute, lokale eten nshima). We hebben een rugzak met antibiotica, verband, pijnstillers, vitamines en een hoofd vol logische redenaties en een beetje kennis. Tegelijkertijd is de dankbaarheid overal. We worden met open armen ontvangen en mensen hebben altijd tijd voor een gesprekje. En dat is de reden dat iedere vrijwilliger hier elke ochtend om 6:30 met goede moed zijn bed uitstapt. Je kan niet de hele wereld redden, maar als je start met één leven ben je al een heel eind. In de weekenden hebben we vrije tijd om bij te komen van het werk (dat klinkt wel heel zwaar, het overgrote deel van al mijn ervaringen hier heeft een vrolijk gouden randje). Mijn eerste vrije dag hier werd, heel logisch, gevuld met een bezoekje aan de Falls. David Livingstone beschreef de watervallen 161 jaar geleden met de beroemde woorden " scenes so lovely must have been gazed upon by angels in their flight". Dat leek me een beetje overdreven, maar ze zouden vast een bezoekje waard zijn. Nadat we ons, met onze zeer charmante regenponcho's aan, een weg langs de dreigende bavianen hadden gevochten, kwamen de watervallen in zicht. En terwijl ik in een wolk van regenbogen en glinsterende druppels op het randje van een klif naar het natuurgeweld aan de overkant sta te staren, kan ik David alleen maar gelijk geven. Dat prachtige moment moest natuurlijk een aantal keer verstoord worden door bezoekers uit Afrika, India en China die "please, please, please" met mij op de foto wilden, in plaats van een foto met de grootste watervallen van Afrika. Geen probleem. Dat draagt alleen maar bij aan het beroemdheidsgevoel. En zo kwam de eerste week in dit land van zand en droogte tot eind met druipende haren en een driedubbele regenboog.